Ondernemingsraden: slechts één op drie werknemers durft misstand te melden
Eén op de drie werknemers durft een misstand te melden. Eén op de zeven zegt dat er een angstcultuur binnen de eigen organisatie heerst. Dit blijkt uit de Verkenning Meldprocedures en Integriteitsvoorzieningen 2017, een onderzoek onder ruim 430 ondernemingsraden, uitgevoerd door het Huis voor Klokkenluiders.
Het onderzoek concludeert ook dat bijna 80% van de onderzochte bedrijven en instellingen een meldprocedure heeft en bij 8% wordt daar aangewerkt. Nog niet de helft, 48%, van de bedrijven en instellingen voldoet echter aan alle wettelijke verplichtingen voor die meldprocedure. Een woordvoerder van het Huis voor Klokkenluiders is blij dat de gelijknamige wet eindelijk vorm begint te krijgen: "Maar we zijn er nog niet. Een goede meldstructuur alleen is niet voldoende. Minstens zo belangrijk is dat men zich veilig genoeg voelt om verkeerde ontwikkelingen bespreekbaar te maken."
Uit het onderzoek blijkt dat de geënquêteerden het minst positief zijn over de organisatiecultuur binnen de semipublieke sector, terwijl de private sector het qua open cultuur en hogere meldingsbereidheid beter lijkt te doen. Kleine en middelkleine bedrijven met meer dan vijftig werknemers lopen het meest achter, mede omdat bij een deel van deze bedrijven een ondernemingsraad ontbreekt. De onderzoekers schatten dat ongeveer drie op de tien bedrijven met 50 tot 250 werknemers een actuele meldregeling heeft. Sinds de invoering van de wet Huis voor klokkenluiders op 1 juli 2016 geldt voor alle organisaties met meer dan vijftig werknemers de plicht tot het invoeren van een meldprocedure. Werkgevers zijn verplicht om de meldregeling bij iedere medewerker onder de aandacht te brengen. De ondernemingsraad moet met de procedure instemmen.
Gedeelde verantwoordelijkheid
Het Huis voor Klokkenluiders roept werknemers, werkgevers en brancheorganisaties op hun verantwoordelijkheid te nemen. Zo kunnen ondernemingsraden zich proactiever opstellen op het gebied van integriteit en werkgevers meer haast maken met het invoeren of actualiseren van een goede meldstructuur. Brancheorganisaties kunnen hun leden aanmoedigen, ondersteunen en zorgen voor meer kennisdeling vooral voor kleinere werkgevers.
De onderzoekers bevelen alle partijen aan om werk maken van het instellen van een vertrouwenspersoon, een onderzoeksprotocol, een integriteitsfunctionaris en het vastleggen van een preventief integriteitsbeleid. Hiermee krijgen meldprocedures en integriteitsvoorzieningen meer handen en voeten.
Lees hier meer over de meldregeling.