Nieuwsbrief Huis voor Klokkenluiders - september 2023

Die vraag is niet makkelijk en eenduidig te beantwoorden. Er is weliswaar een juridische definitie voor deze term, maar in de praktijk is het vaak lastig om vast te stellen of een misstand daaronder valt – en dus of het Huis bevoegd is om ermee aan de slag te gaan. Elke situatie is anders, want er kunnen veel verschillende factoren bij de vermoedelijke misstand meespelen. Ethische vraagstukken, culturele verschillen, gangbare normen en waarden binnen een organisatie of gemeenschap, zijn enkele voorbeelden van maatstaven die ervoor zorgen dat er geen eenduidige definitie te geven is.

Wat zegt de wet?

Volgens de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) is een maatschappelijke misstand “een handeling of nalatigheid waarbij er sprake is van overtreding van de wet, gevaar voor de volksgezondheid, veiligheid van personen, aantasting van het milieu of voor het goed functioneren van de organisatie als gevolg van onbehoorlijk handelen of nalatigheid”.

Ook schending van interne regels kan betekenen dat het maatschappelijk belang in het geding is. Uitgangspunt van de wet is dat de situatie het belang van meerdere mensen aangaat en niet eenmalig is of het ernstige gevolgen kan hebben. Schendingen van regels die gebaseerd zijn op EU-regels, zijn gelijkgesteld aan de definitie van misstand met maatschappelijk belang.

Lees hier verder. 

Vanaf aankomend najaar kan het Huis voor Klokkenluiders melders van misstanden op de werkvloer doorverwijzen voor juridische ondersteuning. Ook de pilot voor psychosociale steun, die afgelopen september startte, wordt omgezet in een structurele voorziening.   

“Het Huis voor Klokkenluiders lobbyt al vier jaar om deze ondersteuning te kunnen bieden. We zijn daarom enorm blij dat de minister daar nu gehoor aan geeft en dat wij melders straks kunnen doorverwijzen naar specialistische advocatuur, als zij die nodig hebben”, zegt Wilbert Tomesen, voorzitter Huis voor Klokkenluiders. Hij reageert hiermee op de brief die minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan de Tweede Kamer stuurde. De minister heeft 1 oktober als streefdatum genoemd voor de juridische voorziening.

Lees het volledige bericht en de Kamerbrief.

Om integriteit goed te kunnen bevorderen in organisaties is het van belang dat er goed over gecommuniceerd wordt. Integriteit is echter geen gemakkelijk en vanzelfsprekend gespreksthema. Om organisaties te helpen om intern en extern beter te gaan communiceren over dit belangrijke thema heeft het Huis voor Klokkenluiders de brochure Communiceren over integriteit ontwikkeld, met daarin acht praktische tips.

Sinds 2016 zijn werkgevers met tenminste 50 werknemers verplicht een interne meldregeling te hebben, waar werknemers een vermoeden van een misstand kunnen melden. Los daarvan hecht de buitenwacht ook steeds meer belang aan integriteit en ethiek in organisaties. Integriteitskwesties kunnen naast interne ook grote maatschappelijke impact hebben. Organisaties moeten dus goed nadenken over integriteitsbevordering en over de wijze waarop zij daar effectief over kunnen communiceren.

Lees verder en download de brochure.

Wat houdt de nieuwe Wet bescherming klokkenluiders precies in? En wat doet het Huis voor Klokkenluiders? Deze vragen kwamen onder meer aan bod tijdens een bijeenkomst van de Vereniging voor Arbeidsrecht (VvA) op 28 juni jl.

Tijdens de bijeenkomst, voornamelijk bijgewoond door arbeidsjuristen, werd ruimschoots aandacht besteed aan de veranderingen die de nieuwe klokkenluiderswet met zich meebrengt. Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt stond onder meer stil bij de vraag of de Wet na een melding voldoende bescherming biedt en bijdraagt aan het oplossen van misstanden. Een klokkenluider die melding deed binnen een ziekenhuis vertelde over hoe het hem als melder is vergaan.

Tijdens een paneldiscussie, bestaande uit integriteits-coördinator Geert Vermeulen, Huis-bestuurslid Peter van der Meij en FNV-klokkenluidersexpert Rik van Steenbergen, werd dieper ingegaan op de dagelijkse praktijk van het melden van misstanden en wat het Huis voor Klokkenluiders kan doen om melders van misstanden bij te staan. De VvA overweegt de resultaten van de gedachtewisseling aan het ministerie aan te bieden ten behoeve van de voorbereiding van de aanstaande wetswijziging

Wat zijn je rechten en plichten als je een misstand op je werk wil melden? De nieuwe Wet bescherming klokkenluiders brengt een aantal verandering met zich mee. Omdat het Huis hier vaak vragen over krijgt heeft het voor melders een praktische infographic gemaakt.